Fréttasafn í flokki: Fréttir

Að morgni 31. janúar fengum við hressa krakka úr sjötta bekk grunnskóla Hornafjarðar í heimsókn. Tilefnið var samstaða tunglsins með reikistjörnunum Venus og Júpíter. Í ljósaskiptunum þann morguninn voru þessir hnettir reyndar afar lágt á lofti og sáust því í mikilli tíbrá. Þó mátti greina stóra gíga í yfirborði tunglsins. Aðstæður voru þó allt annað en heppilegar fyrir þessa iðkun því napur vindur og talsvert frost bitu frá sér. Því varð heimsóknin fremur stutt. En svona er þetta stundum og aðstæður ráða því hvað má gera. Krakkarnir létu þetta lítið á sig fá og allir kíktu á tunglið með stjörnusjónauka Náttúrustofu Suðausturlands áður en haldið var í skólann til venjubundnari kennslu.

Út er komin skýrsla á vegum Náttúrustofu Suðausturlands um uppskerutap vegna ágangs gæsa á valin ræktarlönd á Suðausturlandi vorið 2018. Verkefnið var samstarfsverkefni Fuglaathugunarstöðvar Suðausturlands, Búnaðarsambands Austur-Skaftafellssýslu og Landbúnaðarháskóla Íslands.

Skýrslan greinir frá framhaldsverkefni sem unnið var í Austur- og Vestur-Skaftafellssýslum árið 2018. Borin var saman uppskera af friðuðum grasreitum við reiti sem fuglar komust að. Einnig voru skoðuð tengsl á milli fjölda fugla á ákveðnum túnum og rýrnun uppskeru. Markmiðið var að kanna áhrif gæsabeitar að vori og fram á sumar á grasuppskeru. Var þetta í fimmta sinn sem sambærileg rannsókn var framkvæmd.

Niðurstöður sýna að meðaltali 0,87 tonna mismun af þurrefni á hektara á uppskeru af friðuðum reitum og viðmiðunarreitum. Þurrefnisuppskera var að meðaltali 24% minni þar sem fuglar komust um túnin. Á tilraunatúnunum töpuðust því 3,1 heyrúllur af þurrefnisuppskeru á hektara að meðaltali. Kostnaðarútreikningar sýna að mismunur á uppskeru kostaði að meðaltali 24.647 kr./ha. Einfalt fylgnipróf var framkvæmt til að sjá samhengi milli fjölda fugla og mismunar í uppskeru, en það sýndi enga fylgni. Ekki er hægt að alhæfa að talningatölurnar séu lýsandi fyrir fjölda en líkur eru á að talningatölur sýni lágmarksfjölda fugla á hverjum stað.

Skýrsluna í heild sinni má sjá á vef Náttúrustofu Suðausturlands nattsa.is undir útgefið efni eða hér

Í gær birtist grein í alþjóðlega vísindaritinu Agriculture, Ecosystems & Environment sem Lilja Jóhannesdóttir, starfsmaður Náttúrustofu Suðausturlands, vann ásamt félögum sínum við Rannsóknasetur Háskóla Íslands á Suðurlandi, Landbúnaðarháskóla Íslands, University of East Anglia í Bretlandi og University of Aveiro í Portúgal. Greinin ber heitið “Interacting effects of agriculture and landscape on breeding wader populations”.  Sem útleggst á íslensku: Víxlverkandi áhrif landbúnaðar og landslags á varpstofna vaðfugla.

Fyrri rannsóknir Lilju hafa sýnt að meirihluti íslenskra bænda hefur hug á að auka flatarmál ræktaðs lands. Í þessari grein er skoðað hvaða áhrif stækkun ræktarlands og framboð á votlendi hafi á vaðfuglastofna á Íslandi. Líklegt er að aukin ræktun muni víða fara fram á framræstu votlendi. Í ljós kom að áhrif af aukinni ræktun verða mismunandi eftir landslagi og frjósemi; neikvæð þar sem land er flatt og frjósamt en jafnvel jákvæð fyrst um sinn þar sem úthaginn er rýrari. Einnig kom í ljós að betra er fyrir vaðfugla að hafa meira votlendi í umhverfinu, jafnvel þar sem þeir kjósa að verpa í þurrlendi.

Hér er hlekkur á greinina: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0167880918304869?via%3Dihub

Graham F. Appleton sem heldur út vinsæla vaðfuglablogginu WaderTales hefur skrifað aðgengilega og skemmtilega færslu um greinina. Hlekkinn að því má finna hér: https://wadertales.wordpress.com/2018/12/09/designing-wader-landscapes/

Stelkar í landbúnaðarlandi. Mynd: Tómas Grétar Gunnarsson, 2018.

Rannsóknir sýna að ræktað land á Íslandi mun aukast á komandi árum. Það mun óhjákvæmileg hafa áhrif á þær fuglategundir sem reiða sig á þau svæði til varps og viðgangs. Mynd: Lilja Jóhannesdóttir.

Votlendi eru mikilvæg að mörgum sökum ekki hvað síst fyrir vaðfugla og nauðsynlegt að huga að vernd þeirra. Mynd: Lilja Jóhannesdóttir.

Í kvöld lítur út fyrir ágæt skilyrði til stjörnuskoðunar frá Hornafirði. Því ætlum við að bjóða öllum áhugasömum í heimsókn að stjörnuhúsinu á Markúsarþýfishóli við Ægissíðu. Ætlunin er að skimast eftir og staðsetja stjörnumerki haustsins og tunglinu sem er nærri fyllingu þessa dagana.

Stjörnuskoðunin verður í kvöld (fimmtudagskvöld) 25. október milli kl. 19:00-20:00. Heitt kakó á staðnum.

Sjónaukar verða á staðnum en þeir sem eiga handkíkja eða sjónauka eru hvattir til að koma með þá.

Komið vel klædd til að njóta stjarnanna og útiverunnar.

Út er komin skýrsla á vegum Náttúrustofu Suðausturlands um uppskerutap vegna ágangs gæsa í ræktarlönd 2017. Verkefnið var samstarfsverkefni Fuglaathugunarstöðvar Suðausturlands, Búnaðarsambands Austur-Skaftafellssýslu og Landbúnaðarháskóla Íslands.

Skýrslan greinir frá framhaldsverkefni sem unnið var í Austur-Skaftafellssýslu árið 2017. Borin var saman uppskera af friðuðum grasreitum við reiti sem fuglar komust að. Einnig voru skoðuð tengsl á milli fjölda fugla á ákveðnum túnum og rýrnun uppskeru. Markmiðið var að kanna áhrif gæsabeitar að vori og fram á sumar á grasuppskeru. Var þetta í fjórða sinn sem sambærileg rannsókn var framkvæmd.

Niðurstöður sýna mismun á uppskeru af friðuðum reitum og viðmiðunarreitum, að meðaltali 1066 kg af þurrefni á hektara. Þurrefnisuppskera var að meðaltali 27% minni þar sem fuglarnir komust um túnin. Á tilraunatúnunum töpuðust því 3,8 rúllur af þurrefnisuppskeru á hektara að meðaltali. Með kostnaðarútreikningum má sjá að mismunur í uppskeru kostaði að meðaltali 30.061 kr./ha. Einfalt fylgnipróf var framkvæmt til að sjá samhengi milli fjölda fugla og mismunar í uppskeru, en það sýndi enga fylgni. Ekki er hægt að alhæfa að talningatölurnar séu lýsandi fyrir fjöldann. En töluverðar líkur eru á að talningatölur sýni lágmarksfjölda fugla á hverjum stað.

Skýrsluna í heild sinni má sjá á vef Náttúrustofu Suðausturlands nattsa.is undir útgefið efni eða hér.